- tweet
-
Bugün size Oracle DBA lerin kullandığı genel Linux komutlarından bahsedeceğim.
Kullanılan bu Linux komutları genellikle diğer Unix, Solaris, AIX ve benzeri İşletim Sistemlerde(OS) çok büyük değişiklikler olmadan çalışabilmektedir. Bu değişim sebebide İşletim Sistemlerinin kullandığı kabuk yapılarından kaynaklanmaktadır.
İlk Unix kabuğu olan Sh kabuğunun değişimleriyle; bash, ksh, csh, zsh ve benzeri kabuk yapılarının oluşturulmasıyla meydana gelmiştir. Bu yapıları tasarlayanlara görede kullanılan komutlar azda olsa değişiklik göstermektedir.
Şimdi size bir Oracle DBA in bilmesi gereken temel Linux komutlarından bahsedeceğim.
man
man(manuel): Bu komut bildiğiniz bir linux komutu hakkında detaylı şekilde komutun ne işe yaradığını açıklar.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ man
erdem@erdemdayioglu:~$ man ls
ls
ls(list): Bu komut ile içerisinde bulunduğunuz dizindeki dosyalar ve dizinleri listeler.
ls komutunu ilk komutumuz olan man komutunu kullanarak diğer ek parametreleri neler olduğunu detaylıca öğrenebilirsiniz.
Ben bu ls ile çok kullanılan bir kaç komut vereceğim.
ls -a : Bulunduğunuz dizindeki gizli dosyaları listeler.
ls -l : Bulunduğunuz dizindeki dosyaları alt alta listeler.
drwxrwxr-x 5 erdem erdem 4096 Jun 23 2011 android-sdk-linux_x86
drwxrwxr-x 9 erdem erdem 4096 Dec 25 14:48 apache-tomcat-7.0.14
drwxr-xr-x 12 erdem erdem 4096 Apr 23 20:55 Desktop
ls -lh : Bulunduğunuz dizindeki dosyaların boyularını insanların alayacağı türden listeler(KB,MG,GB).
drwxrwxr-x 5 erdem erdem 4.0K Jun 23 2011 android-sdk-linux_x86
drwxrwxr-x 9 erdem erdem 4.0K Dec 25 14:48 apache-tomcat-7.0.14
drwxr-xr-x 12 erdem erdem 4.0K Apr 23 20:55 Desktop
ls -lrt : Bulunduğunuz dizindeki dosyalarda olan değişikliklere göre sıralama yapar. En son değişiklik yapılan dosya en altta oalcak şekilde.
drwxr-xr-x 12 erdem erdem 4096 Apr 23 20:55 Desktop
drwxrwxr-x 2 erdem erdem 4096 Apr 25 23:46 VirtualBox VMs
drwxr-xr-x 2 erdem erdem 4096 Apr 27 23:37 Pictures
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ ls
cd
cd : Dizinler arasında gecis yapmaya yarar.
/ : Linux sistemelrinde ki en üst dizini temsil eder.
Cd .. : Bir üst dizine geçmemizi sağlar
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ cd
erdem@erdemdayioglu:~$ cd /home/erdem
pwd
pwd : Bulunduğunuz dizini gosterir.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ pwd
/home/erdem
mkdir
mkdir : Yeni bir dizin olusturmak icin kullanılır.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ mkdir <dizin_adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ mkdir erdem
rm
rm : Dosyaları silinmelesi icin kullanılır.
rm -R : Dizinlerin silinmelesi icin kullanılır.
Eğer rm komutunu kullanacak iseniz iki kere düşünmekde fayda var. Silinen dosya çöp kutusuna gitmiyor.
Burada drwxr-xr-x yapsındaki ilk karakterden dizin(directory) olduğu anlaşılır.
Burada -rw-r–r– yapsındaki ilk karakterden dosya(-) olduğu anlaşılır.
-rw-r–r– 1 erdem erdem 179 Dec 25 09:35 examples.desktop
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ rm <dosya_adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ rm -R <dizin_adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ rm examples.desktop
erdem@erdemdayioglu:~$ rm -R erdem
rmdir
rmdir : Belirtilen dizinler boş ise bu komutla silinebilir.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ rmdir <dizin_Adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ rmdir erdem
cp
cp : Dosya ve dizinler kopyalanır.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ cp <mevcut_dosya_adı | mevcut_dizin adı> <yeni_dosya_adı | yeni_dizin adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ cp erdem erdemdayioglu
mv
mv : Dosya ve dizinlerin taşınması ve isim değiştirlmesi için kullanılır.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ mv <mevcut_dosya_adı | mevcut_dizin adı> <hedef_dizin adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ mv /home/erdemdayıoglu /home/Dosya
cat | more
cat | more : Metin tabanlı dosyaların içeriklerinin görüntülenmesinde kullanılır.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ cat <dosya_adı> more <dosya_adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ more <dosya_adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ cat New_Document
erdem@erdemdayioglu:~$ more New_Document
gzip
gzip : Dosyayı sıkıştırmak için kullanılır.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ gzip <dosya_adı>
erdem@erdemdayioglu:~$ gzip erdem
erdem.gz
gunzip
gunzip : .gz uzantılı sıkıştırılmış dosyayı açmak için kullanılır.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ gunzip <dosya_adı>.gz
erdem@erdemdayioglu:~$ gzip erdem.gz
erdem
find
find : Belirli kriterlere gore dosya ve dizin araması yapar. Bu komutun en güzel yanlarından biri dosyaların içerisndeki karakter bazındada arama yapabilmemizdir.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ find <aranacak_yer>
erdem@erdemdayioglu:~$ find /home -name erdem
Bu örnek de home dizi altındaki dosya isminde erdem olan dosyaları getirimesini istiyoruz.
Alias
alias : komutlara ve dizinlere kısa isimler(nickname) takmamızı sağlar.Eğer .profile dosyasına alias eklenirse bu komut kalıcı hale gelir. Yoksa session bazlı olur.
Örnek:
erdem@erdemdayioglu:~$ alias takma_ad=””
erdem@erdemdayioglu:~$ alias alert=”cd /oracle/diag/rdbms/dbname/DBNAME/trace”
İlerleyen günlerde linux konusuna devam edeceğim.
Sorularınız olursada memnuniyetle cevaplamaya çalışacağımı belirtmek isterim.
