Gittikçe büyüyen ve data yükü artan tablolar üzerinde sorgu çalıştırmak veya tablo bakımına ait diğer işlemleri gerçekleştirmek zamanla çeşitli problemlere sebep olmaktadır. Problemleri ortadan kaldırmanın kullanışlı ve etkili yollarından birisi tabloyu bütünlüğünü koruyacak şekilde parçalara ayırmak ve ilgili işlemleri sadece gerekli olan parçalar üzerinde yapmaktır. Partitioning kavramı bahsedilen bu işlemleri gerçekleştirebileceğimiz bir yapı sunmaktadır, tablonun bütünlüğü korunarak üzerindeki işlemlerin daha hızlı gerçekleştirilebileceği parçalara ayrılır.
Partitioning kavramı üzerinde bahsedilmesi gereken ayrıntılarla devam etmek istiyorum, tablo üzerinde partition oluşturmak tablonun genel bütünlüğünü bozmayacağından tablo üzerinde çalıştırılan sorgularda değişiklik yapmaya gerek yoktur. Bu nedenle işleyen sistemler üzerinde uygun partition metodunu seçerek kullanılan sorguları değiştirmeden partitioning işlemi gerçekleştirilebilir. Aynı zamanda partitioning metoduna bağlı olarak ayrılan her parçanın kendi ismi ile sadece ayrılan parçaya ait işlemler de gerçekleştirilebilir. Parçalar ayrı ayrı drop/truncate edilebilir, üzerlerinde farklı bir index oluşturulabilir. Partitioning in diğer avantajı ise küçük parçalar ile uğraştığından sorgularda çok daha performanslı olmasıdır. Ayrıca partitioning yapılmamış bir tabloya sonradan partitioning yapıldığında tablo üzerinde çalışan sorgu ve DML lerde herhangi bir değişikliğe gerek olmaması bu yapının oldukça esnek olarak kullanılmasını sağlamaktadır.
Partition lara ayrılan bir tabloda herbir satır tek bir parçaya ait olabilir, satırın ait olacağı parçanın belirlenmesi için partition key kullanılır. Partition key null alabilen bir değerden de oluşabilir.
Yukarda bahsettiğim gibi bazı işlemlerin gerçeklenebilmesi tablo üzerindeki partitioning metoduna bağlıdır. Partitioning metodlarını daha yakından inceleyecek olursak:
Oracle tarafından 4 farklı partitioning yöntemi desteklenmektedir:
· Range Partitioning.
· List Partititoning
· Hash Partitioning
· Composite Partitioning
Range Partitioning Metodu
Range metodu ile partition işleminde partition keyi üzerinde belirli aralıklardaki değerlere göre parçalar oluşturulur. Örneğin tablo üzerinde yılların tutulduğu bir alana sahibiz, bu alanı partition key olarak belirleyip yıllara göre parçalar oluşturabilir, artık kullanmayacağımız yılların datalarını direk ilgili partitionu kullanarak drop/truncate edebilir veya belirli bir yıla göre sorgularımızı gerçekleştirebiliriz. Veya illere göre verilerin tutulduğu bir tabloda il kolonu üzerinde partition yapılarak sadece ilgilenilen ilin datası ile işlemler yapılabilir. Partitionda less than ile belirtilen değerden daha küçük olan aralık alınır, MAXVALUE değeri ile ise bir üst sınır belirlenir, belirlenen en büyük değerin dışına çıkan ve null olan değerler bu parça içerisine dahil olacaklardır.
Number tipe gore range partition örneği:
CREATE TABLE emp (
empno NUMBER(4),
ename VARCHAR2(30),
sal NUMBER
)
PARTITION BY RANGE(empno) (
partition e1 values less than (1000) tablespace ts1,
partition e2 values less than (2000) tablespace ts2,
partition e3 values less than (MAXVALUE) tablespace ts3
);
Emp tablosu üzerinde empno keyi kullanılarak bir partition oluşturulmuştur ve 1000 den küçük olan numaralar, 1000-2000 arası olan numaralar ve 2000 den büyük olan numaralar ayrı partitionlarda yer alacaklardır.
Varchar2 string tipe gore partition örneği:
CREATE TABLE emp
( id NUMBER(5) PRIMARY KEY,
name VARCHAR2(50) NOT NULL,
phone VARCHAR2(15),
email VARCHAR2(100) )
PARTITION BY RANGE ( name )
(
PARTITION p1 VALUES LESS THAN ('L') TABLESPACE ts1,
PARTITION p2 VALUES LESS THAN (MAXVALUE) TABLESPACE ts2
)
Date tipe gore range partitioning örneği:
CREATE TABLE t1 (id NUMBER, c1 DATE)
PARTITION BY RANGE (c1)
(PARTITION t1p1 VALUES LESS THAN (TO_DATE('2007-11-01', 'YYYY-MM-DD')),
PARTITION t1p2 VALUES LESS THAN (TO_DATE('2007-12-01', 'YYYY-MM-DD')),
PARTITION t1p3 VALUES LESS THAN (TO_DATE('2008-01-01', 'YYYY-MM-DD')),
PARTITION t1p4 VALUES LESS THAN (MAXVALUE)
);
Hash Partitioning Metodu
Hash partitioning metodu daha çok key olarak range metodundaki gibi bir sınır belirlenemeyecek olan alanlar üzerinde kullanılır, örneğin kimlik numaralarının tutulduğu bir alan üzerinde oluşturulabilir.
Örnekler:
create table emp2 (
empno number(4),
ename varchar2(30),
sal number
)
partition by hash(empno) (
partition e1 tablespace emp1,
partition e2 tablespace emp2,
partition e3 tablespace emp3,
partition e4 tablespace emp4
);
Emp2 tablosu üzerinde farklı tablespaceler kullanılıp empno alanı key olarak kullanılmış ve partition oluşturulmuştur.
create table emp2 (
empno number(4),
ename varchar2(30),
sal number
)
PARTITION BY HASH(empno)
PARTITIONS 3
STORE IN (empts1, empts2, empts3);
Hash Partitioning yönteminde partitionlar round robin mantığı ile oluşturulurlar.
List partitioning
List partitioning methodu ile belirlenen bir liste değerini içerek key üzerinden tablo partitionlara ayrılır.
Örnek:
emp# NUMBER PRIMARY KEY,
ename VARCHAR2(30),
salary NUMBER(8,2),
deptno NUMBER)
PARTITION BY LIST (deptno) ( -- Add list partitioning
PARTITION p10 VALUES (10),
PARTITION p20 VALUES (20),
PARTITION p30 VALUES (30,40));
deptno alanı key olarak kullanılmış ve bu alan için belirlenen değerler için tablo içerisinde parçalar oluşturulmuştur.
List partition için ayrıca listede belirtilmeyen veya listede yer almayıp sonradan eklenebilecek olan değerler ve null değerler için DEFAULT VALUE kullanılır.
CREATE TABLE myemp_work (
emp# NUMBER PRIMARY KEY,
ename VARCHAR2(30),
salary NUMBER(8,2),
deptno NUMBER)
PARTITION BY LIST (deptno) ( -- Add list partitioning
PARTITION p10 VALUES (10),
PARTITION p20 VALUES (20),
PARTITION p30 VALUES (30,40)
PARTITION PDEF VALUES(DEFAULT));
Composite Partitioning
Composite partitioning yöntemi diğer kullanılan yöntemlerin beraber kullanılması ile elde edilen bir yöntemdir. Daha önceden üzerinde partitioning oluşturulmuş olan bir tablodaki parçalar üzerindeki alt parçalar da parçalara ayrılarak verinin içeriğine ve kullanım amacına göre daha kullanışlı bir yapı sağlanabilir.
Range-hash ve range-list metodları birlikte kullanılarak yerine göre avantajlı olan özelliklerinden faydalanılabilir.
Örnek range-hash partitioning yapısı oluşturma:
CREATE TABLE orders(
ord# NUMBER,
orderdate DATE,
prod# NUMBER,
quantity NUMBER)
PARTITION BY RANGE(orderdate)
SUBPARTITION BY HASH(prod#) SUBPARTITIONS 4 -- STORE IN(ts1, ts2, ts3, ts4)
( PARTITION q1 VALUES LESS THAN (TO_DATE('01-APR-2009', 'DD-MON-YYYY')),
PARTITION q2 VALUES LESS THAN (TO_DATE('01-JUL-2009', 'DD-MON-YYYY')),
PARTITION q3 VALUES LESS THAN (TO_DATE('01-OCT-2009', 'DD-MON-YYYY')),
PARTITION q4 VALUES LESS THAN (MAXVALUE)
);
Bahsedilen partitioning methodlarından en uygun olanını seçmek verinin tipine, sunuluş şekline göre değişiklik gösterecektir, bu aşamada hepsinin avantajlı olan kısımlarını göz önünde bulundurarak seçim yapmak gerektiğini göz önünde bulundurmalıyız.
Partition işlemleri yaptığımız tablo üzerinde partitionlara ayrılmış kısımlar hakkında detylı bilgilere aşağıdaki sorguyu kullanarak bakabiliriz.
SELECT * FROM dba_tab_partitions WHERE table_name = '';
