Brisa, Oracle çözüm ortağı Bimsa ile birlikte raporlama ihtiyaçları için Oracle Business Intelligence Enterprise Edition Plus çözümünü hayata geçirdi. Bir BI portalı üzerinden anlık olarak raporlamaların sunulmasına izin veren çözümde, bu amaçla Streams uygulaması, Türkiye’de ilk kez kullanıldı. Proje hakkında, Brisa Proje Lideri Bican Yaman Yazgan, Bilgi Sistemleri Uzmanı Funda Selim, Bimsa Satış Yöneticisi Cenk Saltık ve Oracle Türkiye İş Zekası Çözümleri Satış Yöneticisi Burak Atamgüç ile görüştük.
Yaman Bey, Brisa’da hayata geçirilen Oracle BI projesi öncesinde tespit ettiğiniz ihtiyaçlarınız nelerdi?
BİCAN YAMAN YAZGAN: 2001 yılında Brisa’da, “Shopfloor” adını verdiğimiz bir proje başlattık. MES (Manufacturing Execution System), yani Üretim Yönetim Sistemi’ni kurmamızdaki amaç, fabrikadaki üretim sistemlerinin otomasyonunu sağlamak ve üretim yönetimini hayata geçirmekti. Shopfloor Brisa’da kalite devrimi anlamına gelen bir projeydi ve büyük bir başarıyla hayata geçirildi. Ancak, bu sistem ile birlikte raporlama ihtiyacı ortaya çıktı. Bunun için kendi içimizde hızla bir web uygulaması yazdık. Bu, E-Shopfloor adını verdiğimiz, yaklaflık 27 rapordan oluşan bir sistemdi. Fakat iki dezavantajı vardı. Birincisi, kod yazarak yapıldığı için tek bir raporu geliştirmek uzun sürüyordu. İkincisi de iş zekasına yönelik grafiksel gösterim ve data analizi özellikleri yoktu. Tamamen hesap tablosu formatında raporlanabiliyordu.
İş zekası özellikleri de içeren bir raporlama ihtiyacının ortaya çıkması ile nasıl bir çözüm arayışı süreci geçirdiniz?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Konuyla ilgili ilk çalışmalarımız, aslında bundan beş yıl önce başladı. Bir raporlama aracına ihtiyacımız olduğuna karar vermiştik. Konunun uzmanı birkaç firma ile de görüştük ancak arayışımız hemen hız kazanmadı, çünkü ihtiyaç e-Shopfloor ile ya da zaman içerisinde geçtiğimiz ERP altyapısından bir şekilde karşılanıyordu. Ardından, 2007 yılında bu işe hız kazandırmak istedik ve Orcale’ın BI ürününü inceledik. 2007’nin son çeyreğinde POC (Proof of Concept) çalışması yaptık. Olmazsa olmaz dediğimiz bazı beklentilerimiz bulunuyordu. Bunlardan biri ve en önemlisi, Oracle İş Zekası ve Oracle Veri Ambarı uygulamalarının, operasyonel veri tabanımız Oracle ile haberleşmesiydi. Herhangi bir raporlama sisteminin sağlayabileceğinden daha fazla bir katma değer bekliyorduk. İkincisi, hem geçmişe yönelik, hem de anlık raporlamayı görmemiz gerekiyordu. Genelde bu tür raporlamalar tarihsel veriler üzerinden yapılır ve veriler günlük olarak veri ambarına atılır, dolayısıyla raporlar en yakın olarak bir gün önceyi gösterir. Oysa bizim böyle bir lüksümüz yoktu, anlık raporlamayı da görmemiz gerekiyordu. Üçüncü beklentimiz ise güçlü
grafiksel özelliklere sahip olmasıydı. Çünkü mühendislerimiz, hesap tablosu formatındaki verilerin grafiksel ifadelerini görmek durumundaydı.
Raporlama aracının verimliliği, POC çalışmasında nerede duruyordu?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Evet, bu da çok önemli bir noktaydı. Kendi geliştirdiğimiz uygulama da dahil olmak üzere tüm rapor uygulamalarında, operasyonel veri tabanının performansının ciddi bir şekilde düştüğünü gözlemledik. Bu, üretim sistemlerinin yoğunluğundan kaynaklanıyordu. Günde yaklaşık 1 milyona yakın data toplayan bu sistemler üzerinde üretilen raporlar, operasyonel performansı çok düşürüyor. Dolayısıyla bizim operasyonel verimliliği düşürmeyecek, verileri veri ambarına anlık olarak atabileceğimiz bir yapı gerekiyordu. POC, yaklaşık 10 maddeden oluşuyordu ve Oracle BI’ı başka bir rakip uygulamayla birlikte değerlendirdik. Hem veri ambarı uygulaması hem BI çözümünü bir arada test ettik. Oracle Business Intelligence Enterprise Edition Plus’ın ihtiyaçlarımızı tam olarak karşıladığını gördük. Oracle beklentilerimize 10/10 olarak karşılık verirken, diğer çözüm 6/10 olarak karşılayabiliyordu. Üstelik maliyet avantajı da Oracle’dan yana idi.
Anlık data transferi konusunda Oracle nasıl bir çözümle karşınıza çıktı?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Oracle bize standart paketinin içinde yer alan ve maliyeti olmayan Streams çözümünü sundu. Bunun sayesinde, operasyonel sistemde bir datayı değiştirdiğiniz anda, raporlarda da yeni verilere göre sonuç alabiliyorsunuz. Türkiye’de Streams ilk olarak bizde kullanıldı. Bu uygulamanın şöyle bir avantajı da oldu: Üretim sahalarında büyük LCD monitörlerimiz bulunuyor ve bu monitörler üzerinde makinelerin durumlarını izleyebiliyoruz. Makinelerin durumu daha önce operasyonel veri tabanından alınıyordu ve CPU üzerinde büyük bir yük oluşturuyordu. Streams özelliği kullanılmaya başladıktan sonra biz bu verileri anlık olarak veri ambarından almaya başladık ve makinelerimizi reel zamanlı olarak ekranlara aktarabildik. Böylece CPU üzerindeki yükü veri ambarına transfer etmiş olduk.
Raporları nasıl bir arayüzle kullanıcılarınıza sunuyorsunuz?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Arayüzü tasarlarken, bunun bir raporlama aracından çok bir portal olmasına özen gösterdik. Ekran tasarımında, hedef kitlemizin internete girme nedenlerine göre bazı linkler koyduk. Örneğin e-posta uygulamasını BI portalinin üzerine yerleştirdik. Kullanıcılar raporları incelerken, yanda da e-postalarını görebilsin istedik. Akbank’ın bir portletini aldık, ve döviz kurunu görebilmelerini sağladık. Yine, üç büyük gazetenin linklerine yer verdik. Kocaeli’ndeki sinemaların programlarını, güncel spor haberlerini, o gün çıkan yemek mönüsünü görebilecekleri bir ara yüz tasarladık. Hedefimiz, kullanıcıların BI portalini açık tutmasını sağlamaktı ve bunu da başardık.
Cenk Bey, siz Brisa’ya Oracle teknolojilerini neden önerdiniz ve proje ile Brisa’nın geleceği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
CENK SALTIK: Grup şirketimiz olan Brisa’ya teknolojik olarak en doğru çözümü sağlayabilmek temel prensibimiz. Ürün seçimi, bu noktadan hareketle ve Brisa ile birlikte gerçeklefltirildi. Yaptığımız araştırmalar sonucunda, Oracle İş Zekası çözümünün, Üretim Yönetimi Sistemi raporlama ihtiyacı için en doğru seçim olduğuna karar verdik. Gelinen noktada katettiğimiz yol, müşteri memnuniyeti ve proje başarımız da kararın doğruluğunu adresliyor. Kurulan yeni sistemle, portal üzerinden üretime ait verileri daha rasyonel şekilde inceleyebilmek ve kararlar alabilmek mümkün hale geldi. Proje, gelecekte Brisa’nın dijital fabrika ve elektronik üretimde varacağı noktayı da göstermesi açısından büyük önem taşıyor.
Tasarım tarafı nasıl yürütüldü?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Oracle çözüm ortağı Bimsa ile birlikte bir çalışma grubu oluşturduk ve bir kişi niçin internete girer, ne görmek ister konularında fikir ürettik. Uzun bir listeden elemeler yaparak, en önemlilerini tasarıma yerleştirmeye karar verdik ve ilgili portletleri temin ettik. Tabii, portal yönetiminin en büyük dezavantajı, içeriği güncel tutma zorunluluğudur. Biz portletler sayesinde bu işi otomatik hale getirdik. Güncel haberleri, hava durumunu internet üzerinden RSS’le bağlanarak alıyoruz. Bir tek yemek menüsü aylık olarak giriliyor. Diğer bütün bilgiler otomatik olarak internetten çekiliyor. Dikkat ettiğimiz diğer bir nokta da, “tıklama” sayısını minimize etmekti. Biliyorsunuz internette insanlar ne kadar tıklama yaparsa, o kadar iyidir. Bizde ise tam tersidir. Biz portali tasarlarken, minimum tıklama yapılmasını esas aldık. Böylece, bir kişinin, ulaşacağı rapora minimum tıklama ile gitmesi için çalıştık. Bunun için kişilerin profillerine göre, erişilen sayfaları özelleştirdik. Ayrıca, yine profillere göre raporları default parametrelerle açtık. Örneğin A makinesinin raporunda A makinesi seçilmiş oluyor. Raporları da mümkün olduğu kadar “kullanıcıya özel” yapmaya çalışıyoruz. Kişi A raporunu istiyorsa, kendi sayfasından o rapora ulaşıyor. Çünkü Oracle BI üzerinde raporları çoğaltmak çok kolay. Bir raporu bir kere oluşturduktan sonra o raporu kopyalayıp başka bir yere koyabiliyorsunuz ya da A makinesinin raporunu kopyalayıp varsayılan parametresi B makinesi olabilecek şekilde de getirebiliyorsunuz. Bunlar bizim için çok büyük avantajlar.
Projenin hayata geçmesi ne zaman gerçekleşti?
BİCAN YAMAN YAZGAN: 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle canlıya geçtik. Geliştirme tarafında Bimsa’da bir akadaşımız çalışıyor ve başka işler de yaptığı için geliştirme hızımız biraz düşük. Önce yaklaşık 8 rapordan ve portletlerden oluşan bir ön çalışma yaptık ve yaklaşık dört ay sürdü. Şu anda eski sistemdeki raporların tamamını Oracle BI’a aktarmış değiliz, bu gerçekleştiğinde kullanımın daha da artacağına inanıyoruz.
FUNDA SELİM: Eski raporlama sistemimizdeki 27 raporun tamamını BI’a geçirdikten sonra verimliliğin de artacağına inanıyoruz. Bu arada Oracle BI’ı kullanmaya başlayan, özellikle üretim ve teknoloji bölümlerindeki arkadaşlarımızdan yeni rapor istekleri geliyor. 2009’da önemli hedeflerimiz var ve bunları realize edebilmek için raporlardan çok fazla yararlanacağız.
Siz projenin bu ayağında Oracle çözüm ortaklarından Bimsa ile çalıştınız. Aynı zamanda grup şirketiniz olan Bimsa ile çalışmaya nasıl karar verdiniz?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Bimsa 2008 senesi içinde büyük bir dönüşüm yaşadı. Biz Oracle teknolojileri tarafında Bimsa ile çalışmaya, yaşadığı bu dönüşüm dolayısıyla karar verdik. Çünkü Bimsa, Oracle BI’ı stratejik bir ürün olarak seçti ve bu konuda ayrı bir departman kurdu. Ayrıca kardeş şirketimiz olması da yaratılan sinerjinin gücü nedeniyle büyük bir avantaj sağladı.
Bu raporları almaya baflladıktan sonra hem iş tarafında hem de IT olarak sorumlu olduğunuz işler kapsamında ne gibi faydalar elde ettiniz?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Şu anda diğer raporlama sistemi iptal edilmediği için tam olarak Oracle BI’ı kullanmasak da, görselliği ve kullanım kolaylığı ile çok büyük avantaj sağladığını görebiliyoruz. Daha önce hesap tablolarından alınan veriler tekrar Excel’de analiz edilip grafikler çizilmesi gerekirken, şu anda Oracle BI’da bunlar çok kolay elde edilebiliyor. İş zekasının doğasına uygun bir tasarıma sahip olması da bizim için avantaj sağlıyor. Çünkü raporlama sistemlerine bakarsanız en altta “temel raporlama” kısmı vardır. Üstüne iş zekasını, onun üstüne de karar destek sistemlerini koyarsınız. İfl zekası tabanlı olması nedeniyle otomatik olarak alarm mesajlarının gönderilmesi, bazı yerlerde problemler varsa, raporların hesaplanıp oradaki değerlere göre verilerin gönderilmesi bizim için çok büyük kolaylık. Dolayısıyla biz sadece Oracle BI’ı raporlama amaçlı değil, aynı zamanda bize sorunun kaynağını gösterecek ifl zekası olarak da kullanmaya başlıyoruz.
Gelecek hedefleriniz arasında neler var?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Raporlamanın ardından, iş zekası tarafında çalışmaya başladık. Bunun üzerine de karar destek sistemlerini kurmak istiyoruz.
Müşteri memnuniyetinizi değerlendirebilir misiniz?
BİCAN YAMAN YAZGAN: Bimsa ve Oracle ile birlikte, Streams uygulamasında olduğu gibi çok yeni bir knowhow’ı Brisa’ya aktardık ve bunu da başarıyla gerçeklefltirdik. Hem Bimsa hem de Oracle, sorunları çözmede, beklentilerimizi karşılamada son derece tatmin edici bir yaklaflım sergilediler.
Özetle proje hakkındaki görüşleriniz ve Oracle için projenin stratejik önemi nedir?
BURAK ATAMGÜÇ: Otomotiv sektörünün lider üreticilerinden biri olan Brisa'da gerçekleştirmiş olduğumuz iş zekası projesi, Oracle Türkiye olarak bizler için pek çok açıdan önem taşıyor. Öncelikle krizin etkilerinin her geçen gün daha fazla hissedildiği ve söz konusu etkinin özellikle otomotiv sektöründe bu kadar yoğun hissedildiği bir dönemde, böyle bir projenin hayata geçirilmiş olması, bizler için gerçekten gurur verici. Ayrıca, kriz döneminde yatırım yapılması gereken en önemli alanlardan birinin, iş zekası ve karar destek sistemleri olduğunu bir kez daha vurgulayan bir proje olması nedeniyle de önemli. Bunların yanı sıra, çalışmayı teknik açıdan değerlendirdiğimizde, Oracle Streams ürünü kullanılarak yaratılan "Gerçek Zamanlı Veri Ambarı" da, Brisa iş zekası projesini benzerlerinden ayıran, farklılık yaratan bir özellik olarak göze çarpıyor.
BRİSA HAKKINDA:
Brisa, Sabancı Holding ve ortakları tarafından yüzde 100 Türk sermayeli olarak, Lassa Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. adı altında, Amerikan BF Goodrich firması ile yapılan lisans anlaflmasıyla 1974 yılında kuruldu. 1977'de 90 bin metrekare kapalı alanda üretime başlayan ve 60 ilde 186 bayi ile teşkilatlanan kuruluş, 1988'e kadar Lassa markası altında lastik üretti ve ürün yelpazesini binek, kamyon ve otobüs lastiklerinden, traktör ve iş makinesi lastiklerine kadar genişletti. 1 Kasım 1988'de, dünya lastik pazarı lideri Japon Bridgestone Corporation ile Sabancı Grubu arasında, eşit hisseli olarak kurulan ortaklıkla Lassa şirketinin adı, Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak değiştirildi. 1 Temmuz 1989'da temeli atılan yeni fabrika, 196 bin metrekareye büyüyen üretim tesislerinde yeni teknolojiyle ilk seri üretime 1990'da başladı. Brisa için yeni fabrika, sahip olduğu ileri teknoloji ve donanımın ötesinde, yeni bir yönetim, üretim ve kalite anlayışının da simgesi oldu. 1997'de gerçeklefltirilen radyalizasyon yatırımı ile Brisa üretim tesisleri, 260 bin metrekare kapalı alana ulaştı. Türkiye'nin lider, Avrupa'nın altıncı büyük lastik üreticisi olan Brisa, müşteri mutluluğunu esas alan Toplam Kalite Yönetimi (TKY) anlayışı ile uluslararası alanda kabul gören pek çok başarılı sonuca imza atmış bulunuyor ve geleceğini iş mükemmelliği üzerine inşa etmeyi sürdürüyor.
BİMSA HAKKINDA:
1975 yılında kurulan BİMSA, 30 yılı aşkın deneyimiyle Türkiye'nin önde gelen bilgi teknolojisi şirketlerinden biri. BİMSA, orta ve büyük ölçekli şirketlerin; uygulama ve iş danışmanlığından özel uygulamalara, işletimden teknik hizmetlere, donanımdan yazılıma kadar tüm bilişim ihtiyaçlarını karşılamak ve müşterisi için "en uygun" çözümleri "en yüksek" kalitede oluşturmak üzere faaliyet gösteriyor. 150'ye ulaşan deneyimli uzman kadrosu ile BİMSA, üretim, finans, insan kaynakları, tedarik zinciri yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi, yönetim bilgi ve karar destek sistemleri konularında, çok çeşitli donanım ve yazılım platformlarında uygulamalar geliştiriyor ve uyarlıyor. Oracle teknolojilerinin müşterilere ulaştırılması için çözüm ortaklığı görevinin yanı sıra, Oracle araçları ile servis sunuşunu da gerçekleştiren BİMSA, pek çok sektördeki deneyimi sayesinde iş zekasının önemini erken kavrayan ve bu konudaki birikim ve danışmanlık hizmetlerini ilk geliştiren şirketlerin başında geliyor. BİMSA'nın iş zekasına yaklaşımı, operasyonel veriden, strateji oluşturma ve oluşturulan stratejik hedeflerin fonksiyonlara ve çalışanlara yayılmasından bunların şirket için konsolide edilerek yönetim tarafından takip edilmesi sürecinin tamamında iş danışmanlığı ve uyarlama hizmetlerini kapsıyor.
