Oracle veritabanında çalıştırılan her SQL sorgusu, bir çalıştırma planı (execution plan) doğrultusunda işletilir. Bu plan ile, hangi indekslere (varsa ve uygunsa) erişileceği, hangi tip “join” işlemlerinin gerçekleştirileceğine karar verilir. Çalışma planı, bir yerden bir yere giderken izlenecek birçok yol arasında en hızlı ulaşımı sağlayacak güzergahın seçilmesi olarak da düşünülebilir. Doğru seçilmemiş bir güzergah nedeniyle, 10 dakikada gidilebilecek bir yere 1 saatte ulaşılabilir1.

Neden SQL İzleme-İyileştirme?

İyi çalışan bir sorgu öncelikle kullanıcıya en uygun sürede hizmetin verilmesi için gereklidir. Kimlik Paylaşım Sistemi kullanılarak bir TC kimlik numarası sorgulaması yapılıyorsa, kullanıcının cevabını çok hızlı şekilde alması gerekmektedir. Öte yandan, mevcut donanım kaynaklarının verimli şekilde kullanımı için de sorguların iyi çalışması gerekmektedir. Kötü çalışan bir sorgu; disk, bellek ve CPU açısından da darboğazlara yol açabilmektedir. Sorgular üzerinde bazı hallerde yapılacak ufak rötuşlar bile çok önemli performans kazançları sağlayabilmektedir.

SQL iyileştirme işlemi ile genel olarak şunlar hedeflenmektedir

Büyük tablolar üzerindeki gereksiz “full-table” erişimlerin indeksli erişime dönüştürülmesi,
Küçük tablolar üzerindeki “full-table” erişimleri cach’lemek,
İndeks kullanımının optimum düzeyde olduğunu garantilemek,
Optimal JOIN teknikleri kullanmak,
Tune complex subqueries to remove redundant access

Ne Zaman SQL İzleme-İyileştirme?

Bir SQL sorgusunun iyileştirilmesini çeşitli koşullar tetikleyebilir. Bunlar arasında kullanıcı tarafından işlemin uzun sürdüğü şeklinde yapılan geri bildirimler olabileceği gibi, yapılan izleme, istatistik toplama çalışmaları kapsamında sorgunun fazla kaynak kullandığının tespit edilmesi de yer alabilir. Üzerinde çalışılması gereken sorguya karar verildiğinde, inceleme ve test çalışmalarının, olabildiği ölçüde uygulamadan ve diğer ara katmanlardan bağımsız olarak gerçekleştirilmesi yararlı olacaktır. Buradaki amaç uygulamanın kendi yapısından kaynaklanan farklı işlemleri devre dışı bırakarak, sadece SQL’in optimizasyonuna yoğunlaşılmasıdır. Bu nedenle, kullanılan izleme araçları ile, sorunlu olduğu düşünülen SQL sorgusu tespit edildikten sonra doğrudan sorgu üzerinde çalışılmalıdır.
Sorgularda dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da, “literal” veya “bind” kullanımıdır. “Literal”de, aşağıdaki örnekte olduğu gibi, where koşulu içinde bir değer (value) belirtilmiştir.

SQL ; select ad,soyad from calisan where calisan_id=765;

“Bind”da ise aşağıda belirtildiği gibi bir parametre kullanımı vardır

SQL ; select ad,soyad from calisan where calisan_id=:B1;

“Bind” ve “literal” kullanımda farklı çalışma planları ortaya çıkabileceğinden, orijinal sorguda hangisi kullanılmışsa, iyileştirme çalışmalarının da bunun üzerinde yoğunlaşması gerekir.
Production ortamındaki veritabanlarını olabildiği ölçüde yansıtan test veritabanları mevcut ise, sorgu iyileştirme çalışmalarının test veritabanlarında yapılması daha sağlıklı olacaktır. Her sorgudan önce buffer cache’in flush edilmesi veya veritabanının kapatılıp açılması ile daha doğru ölçüm değerleri elde edilebilecektir.