NASA’nin Mars araci Spirit’in saplanip kaldigi noktadaki toprak analizleri, bölgede bir dönem suyun var olduguna iliskin izler ortaya koyuyor.
Haber, NASA’nin 4 Ocak 2004 tarihinde Mars yüzeyine indirdigi kesif araci Spirit, 1 Mayis 2009’da topraga saplanarak hareketsiz kalmisti. Fakat bu olumsuzluk beraberinde sürpriz bir gelismeyi getirdi.
Washington Üniversitesi’nden gezegen bilimci Ray Arvidson, yeni kesfini anlatiyor, “Aracin ön tekerlegi çalismadigindan geriye dogru götürmeye çalisiyorduk ki saplanip kaldi. Saplandigi sirada yüzey topraginin olusturdugu kabugu da kirdi. Kirilma sayesinde ulastigimiz topragin alt kisminin normal bir görünüme sahip olmadigi dikkatimiz çekti.”
Araç saplanma nedeniyle bir yere hareket edemediginden, ekip bulundugu noktada arastirmasina devam etmesine karar vermis. Böylece Spirit o noktayi katman katman incelemeye baslamis. Toprak analizleri 2009 Nisan’indan Ocak 2010’a kadar sürmüs. Geçtigimiz Mart ayinda ise Mars’in kisa girmesi nedeniyle yeterli günes isini alamayan Spirit, bataryalarini sarj edemeyerek sessizlige büründü.
Araci yöneten ekibin basinda bulunan Steve Squyres, su an devam etmekte olan bekleyis süresince mevcut toprak verilerini degerlendirdiklerini belirtiyor. “Aracin gömülü bulundugu katmanlarin silis, hematit ve jips gibi çözünmez mineralleri barindiriyor. Fakat alt tabakalara indikçe demir sülfatin suda erimesiyle meydana gelen çözünebilir bilesiklerin her katmanda artan miktarda bulundugunu gördük.”
Arvidson, yüzbinlerce yil ya da çok daha öncesinde, Mars henüz yuvarlak halini tam olarak almamis ve görece çarpik bir formdayken, Spirit’in su an durdugu noktaya kar yagdigini ve eriyerek alt tabakalara süzüldügünü tahmin ediyor. Fakat bunun bir su birikintisi seklinde degil, ancak bir su filmi halinde olabileceginin de altini çiziyor.